Godišnji izvještaj za 2009. godinu

“ZAŠTITIMO NAŠE REPRODUKTIVNO ZDRAVLJE”

podržano od Global Fund for Women

Na osnovu naših ranijih iskustava i kroz sakupljanje informacija o potrebama žena sa terena, naša organizacija je odlučila da napravi projekat koji ima za cilj da podigne nivo zdravstvene prosvijećenosti seoskih žena kao i da ukaže na bitnost obraćanja pune pažnje na vlastito zdravlje i da ih upozna sa njihovim pravima iz sfere socijalne zaštite.

Odlučili smo se za interaktivne, edukativne radionice koje smo održavali u 5 MZ odnosno seoskih područja. Razlog za takvom vrstom potrebe je u tome što žene, pogotovo one koje žive u seoskim područima nemaju vremena niti mogućnosti da se same informišu o bitnosti ove problematike. Njihov nivo znanja o ovoj tematici je vrlo nizak te često i ona prava koja imaju neostvaruju, napr. iz oblasti socijalne zaštite. Predavače za ove edukativne radionice smo birali na osnovu njihovog senzibiliteta prema problematici zapostavljenosti žena pa i od same sebe ali i prema njihovoj stručnosti za ove tematske cjeline:

  1. „Reproduktivno zdravlje žene i najčešća oboljenja reproduktivnih organa“
  2. „Rak dojke“
  3. „Rak grlića materice i jajnika“
  4. „AIDS“
  5. „Prava žena iz sfere socijalne zaštite i kako ih ostvariti u lokalnoj zajednici“

Izabrali smo 5 seoskih mjesnih zajednica trebinjske opštine sa najvećim brojem stanovništva. Od svake MZ: Petrovo polje (zaseoci Rasovac, Volujac, Lapja, Bugovina, Gornje Čičevo, Donje Čičevo, Bihovi), Donji Ljubomir (zaseoci Jasen, Mosko, Borkovića Bare, Ždrijelovići, Podvori, Ukšići, Domaševo, Čvarići, Brova), Lastva (zaseoci Gornje Grančarevo, Donje Grančarevo, Ušće, Orovac, Aranđelovo, Župa), Podbrđe (zaseoci Žakovo, Gornja Kočela, Donja Kočela, Slano, Dobromani, Mesari) i Zubci (zaseoci Grab, Podgrab, Tuli, Konjsko, Ubla) dobile smo, kao podršku ovom projektu, besplatno korištenje prostora MZ za održavanje radionica. U svkoj MZ smo uključili po dvije žene mještanke kao volonterke da obiđu domaćinstva svojih MZ i da obavjeste žene lično o održavanju i važnosti istih, bez obzira što su uporedo rađeno oglašavanje putem lokalnih radio-stanica kao i distribucija plakata.

U svakoj MZ održano je po jedna radionica iz gore navedenih tema, što ukupno iznosi po 5 radionice za jednu MZ. Radionice su bile interaktivnog karaktera a ono što je posebno interesantno je da su privukle i muškarce koji su takođe prisustvovali ovim radionicama. Mi smo poeržali njihovo prisustvo iz razloga što se nadamo da će ubuduće više razujeti potrebe svojih žena i sami doprinjeti njenoj adekvatnijoj brizi o sopstvenom zdravlju. Ukupan broj učesnika ovih radionica je 95 i približno je zadržavan kontinuitet po MZ zainteresovanih. Svakako ovaj broj je rezultat jer se radi o inače inertnim krajevima, pritisnutih siromaštvom. Radionice su se održavale u toku vikenda, u vremenskim terminima koje su predlagale same učesnice jer smo željeli omogućiti što većem broju žena mogućnost učešća. Na tim radionicama smo odgovarali i na druga pitanja učesnika kao bi im omogućili što veći protok informacija. Za svaku radionicu su vođeni zapisnici kako bi mogli imati uvida u uspješnost naših radionica kao i kreiranje novih projekata na osnovu njihovih izloženih problema.

Osim ovih radionica održali smo i radio emisiju shodno prijedlogu projekta u kojoj je bilo riječ upravo o predhodnom nivou znanja žena iz tih mjesnih zajednica, o uočenim problemima kao i o postignutim rezultatima sa porukom svim ženama da na vrijeme obrate pažnju na svoje zdravlje.

 

„ŽRTVE PORODIČNOG NASILJA KAO NOVA KATEGORIJA SIROMAŠNIH“

podržano od Kvinna till Kvinna

Opšti cilj je doprinos jačanju žena žrtava porodičnog nasilja kroz stvaranja uslova za njihovu ekonomsku nezavisnost.

Cilj projekta je spoznaja uticaja porodičnog nasilja na stvaranje nove kategorije siromašnih –žena i djece žrtava porodično nasilja i doprinos stvaranju pozitivnih politika za uvođenje gender senzibilnih budgeta na svim nivoima u BiH.

Tokom ovog projekta uspjeli smo da izgradimo veći mrežu ženskog lobija koja obuhvata žene na različitim pozicijama moći kako u politici, društvu tako i u ekonomiji.

Rezultati ove projektne godine su:

3. Informisanje donosilaca odluka da definišu politike koje pružaju veće ekonomske mogućnosti za žene žrtve porodičnog nasilja npr. socijalna ekonomija, gender senzitivni budgeti.

4. Doprinos podizanju svijesti društva o ovoj problematici.

Kako je projekat pisan na dvije godine tako su rezultati jedan i dva ostvareni u prvoj projektnoj godini.

Postoje realne šanse da u narednom periodu izlobiramo osnivanje Fondova rizičnog kapitala ili pak Garantnih fondova kao podršku ekonomskom osnaživanju žena žrtava porodičnog nasilja.

Početak godine provekli smo uglavnom u pripremama kampanje tj. Okruglih stolova i kampanje koji su išli paralelno i u prilično kratkom vremenskom okviru (od oktobra do kraja decembra) kako bi smo joj dali što više na težini i kako bi smo praktično bili stalno zastupljeni u tom periodu na TV i na taj način skrenuli veću pažnju na nas, odnosno na problem i moguća rješenja što i jeste bio naš cilj tako da smo imali pa\nju TV RTRS, BH1, ATV, Herceg TV, BN, radio Bijeljina, radio Trebinje. Dakle, prvo polugodište pripremali smo materijal za kampanju postere i letke kao i pronalazili i lobirali pojedinke za „žensku neformalnu mrežu“ koja uključuje žene raznih profila i položaja kako u društvu, politici tako i u ekonomiji.Pripreama za kampanju uključuje izrada letaka i postera koji su nosili poruke o Garantnom fondu i drugim oblicima podrške ekonomskog osnaživanja žena uz rezime istraživanja „Žrtve porodičnog nasilja kao nova kategorija siromašnih“. Letke ismo dijelili ne samo po okruglim stolovima i partnerskim organizacijama gdje smo dijelilie i postere već i u toku uličnih manifestacija u okviru šesnaest dana ženskog aktivizma ali i u svim opštinama u Istočnoj Hercegovini prilikom potpisivanja Sporazuma o saradnji i Pojedinačnih protokola. U toku ovog perioda iznašli smo pravni model realno primjenjljiv za naše prilike uz pomoć Profesora sa Ekonomskog fakulteta iz Banja Luke g-dina Željka Račića:

1. Garantni fondovi- ideja o Garantnim fondovima na nivou RS već postoji ali kao Vladin paket mjera za podsticaj razvoja malih i srednjih preduzeća. U našem slučaju mi tražim o da se uz mala i srednja preduzeća uvrste i fizička lica po mogućnosti i imenovana kao žene žrtve porodičnog nasilja ali je dovoljna formulacija i Fizičko lice. U tom slučaju Vlada RS podupire garancije za mala i srednja preduzeća a u našem slučaju i žene žrtve porodičnog nasilja, koje bi željele pokrenuti vlastiti biznis ali koji inače nebi bili u stanju da dođu do povoljnijih kreditnih linija za podsticaj razvoju biznisa (sva imovina vodi se na muževima)!Trebutno u toku perioda izvještavanja januar/februar 2010 u toku su rasprave na nivou Narodne Skupštine Republike Srpske generalno o Garantnim Fondovima.Primjer za Garantni fond imamo u Srbiji koja je 2003 donijela Zakon o garancijskom fondu!

2. Fondovi rizičnog kapitala- su već poznati susjednim državama npr. Hrvatska gdje investitor ulaže u ideju fizičkog/pravnog lica, u našem slučaju žene žrtve porodičnog nasilja koja nema vlastiti novac ali ima ideju npr. proizvodnju kozjeg sira. U tom slučaju investitor omogućava samozaposlenje žene žrtve porodičnog nasilja ili više osoba za realizaciju poslovne ideje a kapital tj. profit se recipročno dijeli sa ulogom odnosno radom.

3.Prilikom odobravanja većih kredita u RS preko Investiciono razvojne banke gdje se kamata kreće oko 6 % a koji mogu dobiti samo preduzeća, da se uslovi na svakih 50 000 eura po jedno mjesto za žene žrtve porodičnog nasilja.

4. Da se obezbjede podsticajne mjere za privatnike koji preko Zavoda za zapošljavanje uposle ovu kategoriju stanovništva kao što je bilo npr. za demobilisane borce, ili pak Rome!

Planirane Okrugle stolove u Bijeljini, Mostaru i Zenici održani su uz podršku partnerskih organizacija „Lara“ iz Bijeljine, „Žene BiH“ iz Mostara i „Info teka“ iz Zenice (tadašnje članice „Medike“) koje su učestvovale u izradi istraživanja „Žene žrtve porodičnog nasilja kao nova kategorija stanovništva“ koja nam je i poslužila kao povod i osnova održavanja ovih okruglih stolova.Dok smo u Republici Serpskoj davali konkretne gore navedene modele koji su zakonski primjenjivi u RS, tako smo u federaciji Bosne i Hercegovine ovo pokazivali kao modele koji se mogu prilagoditi nivou kantona i primjeniti i u tom entitetu.

I Okrugli sto održan je u Banjaluci sa početkom u 11 časova, 28.10.209. na kom je prisustvovalo 15 osoba i to poslanice, predstavnice ministarstava, Gender centra RS i predstavnica KtK kancelarije iz Sarajeva.

II Okrugli sto održan je u Bijeljini 28.10.209. sa početkom u 18 časova na kome su prisustvovali predstavnici Nvo-a, privatnici i predstavnici Agencije za razvoj NERDA, Zavoda za zapošljavanje-njih 25.

III Okrugli sto održan je u okviru druge dvodnevne međunarodne konferencije koju smo održali u Trebinju 7. i 8. novembra u okviru šesnaest dana aktivizma a pd nazivom „Teorija i praksa zakonodavstva BiH“ koji tretira ženska i dječija ljudska prava a koja je bila sufinansirana od Ministarstva za civilne poslove BiH i Filije.

IV Okrugli sto održan je u Mostaru 21.12. sa početkom u 10 časova za predstavnike institucija sa kojima sarađuje

NVO „Žene BiH“ , njih 37 koji su podjelili svoja razmišljanja sa nama. Kako su bili prisutni uglavnom predstavnici institucija i NVO-a tako smo i imali različite komentare.

V Okrugli sto održan je u Zenici, takođe 21.12. u popodnevnim časovima, sa početkom u 18 časova gdje su bili uglavnom predstavnici privatnici i Nvo sektor , njih 35.

VI Okrugli sto održan je u Sarajevu, 23.12. za 25 osoba koji dolaze uglavnom iz sfere politike i institucija.

Važno je napomenuti da smo od nekih predstavnika vlasti posebno iz RS dobili pisma podrške i ako su lično bili spriječeni da prisustvuju od čega izdavajamo Presjednika Narodne Skupštine RS g-dina Igora Radojčića, Podpresjednica Vlade RS g-đa Jasna Brkić kao io jedan broj odbornika i odbornica oba entiteta koji su nam važni dalje u budućnosti jer su na ovaj način sikazali podršku našim aktivnostima u ovom pravcu.

Aktivnostima kampanje, okruglim stolovima uključujući I konferenciju doprinjeli smo ostavrivanju ovih rezultata:

3. Informisanje donosilaca odluka da definišu politike koje pružaju veće ekonomske mogućnosti za žene žrtve porodičnog nasilja npr. socijalna ekonomija, gender senzitivni budgeti.

4.Doprinos podizanju svijesti društva o ovoj problematici.

 

“IZGRADNJA KAPACITETA”

podržano od OAQ Fondacije

Ovaj projekat namjenjen je izgradnji kapaciteta naše organizacije ali i cijele regije Itočne Hercegovine u cilju stvaranja multidisciplinarnog pristupa suzbijanja porodičnog nasilja, a koji je podržan od OAQ fondacije. Projektom su obuhvaćene sve opštine Istočne Hercegovine (Trebinje, Ljubinje, Gacko, Nevesinje, Bileća i Berkovići).

Cilj 1. Specijalistički trening za članice našeg udruženja (ToT) edukovanjem žena žrtava porodičnog nasilja koje su prevazišle svoj problem, u redove Ženskog centra u cilju širenja mobilnog tima za podršku žrtvama porodičnog nasilja.

Nabavkom dodatne opreme (traka za trčanje, kompjuteri, kamera, projector sa dodacima, foto aparat i programa za bazu podataka) stvorili smo optimalne uslove za rad članica Ženskog centra. Edukacijom deset žena bivših žrtava porodičnog nasilja metodom ToT i upoznavanjem sa zakonskom regulativom RS i BiH koja tretira porodično nasilje, našu organizaciju obogatili smo sa novim timom ali i sa novim pomagačima ženam i djeci žrtvama porodičnog nasilja. Svaka od njih dobila je i sumirane materijale od petnaestodnevne edukacije (tri puta po pet dana) i putem završnog zajedničkog vikenda.

Cilj2. Žene žrtve porodičnog nasilja imaju veće povjerenje, razumjevanje i nadu kada vide druge žene koje su takođe bile žrtve porodičnog nasilja, da su riješile svoje probleme.

U toku izvještajnog perioda 74 žene prošele su kroz grupe samopomoći, podjeljene u osam grupa.Svakim danom u sedmici jedna grupa je održavala sastanak, tako da se svaka grupa okupljala jednom sedmično. Primjećen je značajan napredak kod žena žrtava porodičnog nasilja jer su vidjeli da uvjek postoje maker dva rješenja I ako ga one u tom momentu I nevide kao I da moraju odgovornost za svoj život I živote svoje djece moraju preuzeti u svoje ruke a ne prepustiti da nasilnik manipuliše sa njima. Ovaj način rada pokazao se kao jako uspješan. Tim putem došli smo i do nekih saznanja koja su pomogla u rješavanju njihovih problema.

Cilj 3. Umrežavanja vladinih institucija i nevladinih organizacija u cilju pružanja adekvatnije podrške i pomoći žrtvama porodičnog nasilja na nivou Istočne Hercegovine.

Tokom izvještajnog perioda održani su sastanci sa predstavnicima Opština, policije, centara za socijalni rad, Domova zdravlja, Crvenim krstom, nevladinim organizacijama koje se bave nekim segmentima ljudskih prava, medijskih lokalnih kuća, svim vrtićima i osnovnim i srednjim školama u Nevesinju, Gacku, Ljubinju, Bileći i Berkovićima što je rezultiralo sa potpisivanjem sporazuma o saradnji i pojedinačnih protokola.Dakle sa 62 vladine i nevladine institucije i organizacije potpisale su sa našom organizacijom multidisciplinarni pristup suzbijanja porodičnog nasilja u Istočnoj Hercegovini. Na ovaj način zaokružili smo cijelu regiju a početna tačka su nam bili prvobitno potpisani sprazum o saradnji i pojedinačni protokoli u opštini Trebinje s tim da Centar javne bezbjednosti i Javno tužilaštvo imaju regionalan karakter jer pokrivaju cijelu Istočnu Hercegovinu.Ovo smo publikovali i kroz brošuru koju smo podjelili u svakoj opštini po 1000 komada (ukupno 6000 komada) ali i putem TV gostovanja na nacionalnoj televiziji u jednom od najgledanijih termina-Jutarnji program RT RS.

 

“II MEĐUNARODNA KONFERENCIJA-TEORIJA I PRAKSA ZAKONODAVSTVA U BOSNI I HERCEGOVINI”

podržano od Ministarstva civilnih poslova BiH, Filije, Kvinna till Kvinna

Dvodnevna konferencija je održana 08. i 09. decembra u hotelu „Viv“ u Trebinju i tematski je bila podjeljena na porodično nasilje i trafiking. Osim uvodničara iz naše organizacije, uvodne riječi na ove teme kao i prezentacije njihovih istraživanja imali su predstavnici NVO „Lara“ iz Bijeljine na temu trafikinga i predstavnici kancelarije OSC iz Mostara na temu porodičnog nasilja.Tokom iznošenja različitih iskusatav i problema kao i osvrta na proslijeđena istraživanje studije slučaja Velike Britanije donešeni su ovi zaključci:

  1. Da je hitno potrebno uraditi dopunu Porodičnog zakona RS, člana 106 –dodati stav da se u slučaju seksualnog nasilja ne može vratiti roditeljstv.
  2. Potrebno je formiranje fondova za domaće žrtve trgovine i žrtve porodičnog nasilja (u prilog Vam dostavljamo prijedlog garantnih fondova i fondova rizičnog kapitala kao i posticaj privatnicima koji uposle ovu kategoriju).Predloženi garantni fondovi i fondovi rizičnog kapitala su vrlo realne forme koje bi omogućile samozaposlenje žena žrtava porodičnog nasilja ukoliko naiđemo na sluh vladinih tijela.
  3. Izražena je potreba za značajno proširenje smještajnih kapaciteta za smještaj domaćih žrtava nasilja (porodičnog i trafikinga) na nivou cijele BiH.
  4. Potrebno je uraditi istraživanje od MUP-prijave, preko tužilaštva, sudova uključujući visinu izrečenih kazni i jera kao i koliko njih je i sprovedeno na nivou entiteta kao i BiH.To je jedini načuin da se stvarno stekne uvids u situaciju na terenu kao i efikasnost kompletnog pravosuđa po ovim pitanjima.
  5. Potrebna je incijativa sa Savezom opština i gradova RS u cilju iznalaženja zajedničkog puta formiranja fondova za žrtve porodičnog nasilja pri opštinama.

Rezultati ovog projekta su:

  • upoznavanje predstavnika relevantnih institucija i ženskih NVO u BiH sa kompletnim istraživanjem koji je urađeno od strane Londonske advokatske kancelarije “Dewey & LeBoeuf ” kao “pro-bono” podršku
  • preuzimanje primjera dobre prakse koji se mogu primjeniti u našem zakonodavstvu
  • uočavanje “naučenih lekcija” koje možemo izbjeći
  • izrada smjernica za efikasnije zakonodavstvo koje tretira ženska i dječija ljudska prava u BiH
  • zajednička akcija u pravcu doprinosa smanjenja siromaštvau BiH tj. usvajanja programa podrške stimulacije privatnog sektora da uposli žrtve porodičnog nasilja i na taj način doprinesu smanjenju siromaštva prema relevantnim institucijama u BiH

 

“VALORIZACIJA SREDNJEVJEKOVNIH SPOMENIKA I STVARANJE NOVOG TURISTIČKOG PROIZVODA”

podržano od UNDP

U želji da damo dodatnu težinu i značaj ovom projektu odlučili smo da manifestaciju „Prikaz srednjevjekovnog života“ održimo istog datuma kada i Proslavu Dana Evrope tj. 13. i 14.05.2009.

Realizacija dvodnevne manifestacije je održana 13.i 14.maja 2009 na kojoj su se predstavili učesnici: TD Sokol i Tabor iz Slovenije,zatim St. Longinus – mađari iz Sente, Svibor iz Srbije, kao i naše tek začeto viteško društvo „Vitezovi od Travunije“ sa igrokazima, sportskim i viteškim vještinama iz tog periooda oslikavajući na taj način život i zemlju iz koje dolaze.

U okviru realizacije ove manifestacije bili su predstavnici Delegacije EU u BiH, prestavnici OHR-a u Mostaru, predstavnici UNDP-a u Sarajevu, predstavnici OSCE u Trebinju, kao i predstavnici lokalne uprave. Dobili smo brojna pisma podrške između ostalih od strane Premijera Vlade RS, Predsjednika RS, Predsjednika Narodne Skupštine RS,kao i poslanika u NSRS. Cjelokupnu manifestaciju su propratiule brojne medijske kuće kao što su RTRS, Herceg TV, ATV, BN TV, Radio BH, radio RTRS, Glas Trebinje, Blic, Nezavisne novine, Onasa, kao i web portali Trebinjedanas, Trebinje.info i Trebinje.rs.ba. Ova manifestacija je očigledno izazvala veliku medijsku pažnju ali i pažnju njenih građana, jer je veliki broj djece osnovnog i srednjeg školskog uzrasta posjetilo ovu manifestaciju.

Podciljevi projekta su gotovo u potpunosti ostvareni jer je urađeno mapiranje svih lokacija srednjeg vijeka u opštinama Trebinje, Stolac i Blagaj, kao i pokrenuli smo razvoj manifestacionog turizma u Trebinju pokretanjem inicijative za osnivanjem društva “ Vitezovi od Travunije “ za koje imamo dobrim dijelom opremu i kostime, kao i organizovanjem dvodnevne manifestacije u srednjevjekovnom duhu.

U narednom periodu ostalo nam je da kroz prikaz srednjevjekovnih pijaca damo snažnu podršku i stimulans prvenstveno ženama , ali i drugim pojedincima i udruženjima da afirmacijom i oživljavanjem starih zanata utiču na povećanje vlastitog kućnog budžeta , kao i na stvaranje nove turističke ponude. To znači da ćemo u narednom periodu, organizovati “ srednjevjekovnu pijacu “ u okviru zidina Starog grada, uz postavku šatora, vitezova i posuđa od grnčarije od strane naše organizacije, ali i od strane pojedinaca i udruženja iz Trebinja, Ljubinje, Berkovići, Bileća, Blagaja i Stoca. Na ovaj način doprinijećemo stimulaciji i afirmaciji starih zanata.

Lokalna zajednica je imala višestruku korist od dosadašnjih aktivnosti :

  • Pozitivna medijska slika koja je otisla u svijet o srednjovjekovnoj manifestaciji i Trebinju kao gradu koji ima šta da ponudi u tom pravcu
  • Prezentovano je da i Trebinje i Bosna i Hercegovina mogu da uđu u Evropu jer imaju kulturu i tradiciju poput svih evropskih naroda (što je i bio razlog zbog čega smo ovu manifestaciju prislonili uz već tradicionalnu proslavu Dana Evrope u našoj organizaciji)
  • Korist od manifestacije su imali i lokalni privrednici (ugostitelji, prodajni centri i dr) jer smo doprinijeli povećanju njihovog prometa, odnosno povećanju korištenja njihovih usluga i proizvoda

Korist za učesnike manifestacije ogleda se u :

  • afirmacija starih zanatažnovčana korist od prodanih usluga i proizvoda
  • valorizacija i afirmacija kulturne baštine iz perioda srednjeg vijeka sa područja pripadanja učesnika
  • medijska pažnja
  • prenošenje znanja na druge zainteresovane aktere

Dugogodišnji uticaj:

  • Stvoren je novi turistički brend upravo kroz uvođenje manifestacionog srednjevjekovnog prikaza koji će od sada biti uključen i u druga dešavanja posebno u toku ljetnog perioda što dava opštini Trebinje novu notu u pravcu razvoja turizma kao jednog od strateških ciljeva naše opštine
  • Povećan je interes kod građana za razvoj starih zanata (posebno grnčarije i rukotvorina)
  • Stvaranje novih prihoda kroz razvijanje manifestacionog turizma, kao i kroz oživljavanje starih zanata
  • Valorizacija srednjevjekovnih lokacija u Trebinju, Blagaju i Stocu i uključivanje u turističku ponudu tih opština

“ PROSLAVA DANA EVROPE „

podržano od Delegacije Evropske Komisije u BiH

“OPREMANJE DNEVNOG CENTRA ZA DJECU SA VIŠESTRUKIM PROBLEMIMA”

podržanood CNF CEE

U toku 2009 naša organizacija naša organizacija kroz Ukovor novac za adaptaciju i nabavku:nabavku kombija sa registracijom i kakso osiguranjem, PVC vrata sa staklom i drugi neophodni namještaj.

“DANAS DJECA SUTRA RODITELJI”

podržano od TALDI

  • Adaptiranje prostora i nabavka neophodne opreme;
  • Kreiranje neophodne dokumentacije za rad centra (procjena statusa djece i porodica, socijalna anamneza, sporazume sa roditeljima, djecom i volonterima);
  • Kriterij za izbor korisnika Dječijeg centra;
  • Politika zaštite djece;
  • Pravilinik o ponašanju osoblja i volontera;
  • Pravilnik o ponašanju korisnika centra;
  • Sastanak sa volonterima, (predočili im aktivnosti i rad centra, sastavljanje plana rada volontera);
  • Sastanak sa roditeljima i potpisivanje sporazuma saradnje sa istim;
  • Sastanak sa djecom i potpisivanje sporazuma sa njima;
  • Izrada baze podataka o korisnicima centra;
  • Uređivanje i oplemenjivanje prostora centra;
  • Potpisivanje sporazuma sa volonterima;
  • Zajedničko kreiranje i realizacija aktivnosti u skladu sa interesovanjima i potrebama korisnika;
  • Supervizija volontera;
  • Pomoć u izradi domaćih zadataka;
  • Indivudalni savjetodavni rad;
  • Grupni svajetodavni rad;
  • Priprema predstave za praznike;
  • Učešće korisnika u edukativnim i zabavnim aktivnostima;
  • Pružanje psihološke pomoći;
  • Vaspitni rad;
  • Zdaravstveno prosvjećivanje od strane medicinskog radnika;
  • Obučavanje djece za rad na računaru;
  • Relizovane različite društvene igre;
  • Kontinuirano praćenje napretka korisnika od strane stručnog osoblja;
  • Posjeta domu penzionera i izleti sa istim;
  • Izleti djece sa osobljem centra (obilazak manastira „Gračanica“);
  • Održavanje higijene prostora centra;
  • Edukacija osoblja centra: